مجله صنعت صدا و تصویر خرداد- تیر ۱۳۸۵

انتخاب دوربین دیجیتال مهرداد بحری ایران، ۲۰۰۶

آیا انتخاب یک دوربین دیجیتال کار سختی است؟ جواب بسیار ساده است!

اگر آگاه باشیم به چه منظور و با چه هدفی در صدد تهیه دوربین دیجیتال بر آمده ایم و مشخصات تقریبی و بودجه ای که در نظر داریم به این منظور اختصاص دهیم مشخص باشد، به راحتی می توانیم به مقصود خود دست پیدا کنیم، در غیر اینصورت امکان تهیه یک دوربین نامناسب بسیار طبیعی است. پس از خواندن این مقاله امیدوارم به راحتی بتوانید به این سئوال در مورد شخص خودتان پاسخ دهید. توجه کنید در مورد انتخاب دوربین حرفه ای،SLR و حتی بعضا ً یک دوربین نیمه حرفه ای SLR- Like که به گروهPro-summer معروف می باشد، نیز نکاتی وجود دارد که حتما ً در آینده نزدیک مقاله ای جداگانه عرضه خواهم کرد.

متاسفانه در هر زمینه، حتی برای مراجعه به یک پزشک یا حتی تهیه یک کامپیوتر ما سعی در ایجاد ارتباط با متخصصین در آن زمینه می کنیم ولی در مورد یک دوربین دیجیتال حتی به شایعات و یا برخی توصیه های غیر متخصصانه برخی فروشندگان ناآگاه گوش می سپاریم.

پس راه حل چیست؟

برای انتخاب یک دوربین مناسب ابتدا جواب سئوالات زیر را برای خود مشخص کنید:

1- دوربین را به چه منظوری و برای چه نوع عکاسی تهیه می کنید؟

تهیه عکس خانوادگی، لحظات خوش طی سفر تابستان، تولد فرزند دلبندتان، مهمانی هفته آینده و...

و یا تهیه عکسهای نیمه حرفه ای یا حرفه ای از مناظر، عکس های پرتره، صنعتی، بروشور تبلیغاتی و...

همانگونه که در حالت اول، تهیه یک دوربین ساده(Compact) و یا یک دوربین جیبی(Pocket) می تواند نیازهای شما را کاملا ً بر آورده کند، نتیجه استفاده از دوربین های گروه دوم در این حالت می تواند از بین رفتن عکسها یا بهتر بگوییم ارائه عکسهای نامرغوب به شما باشد، مگر اینکه شما نیز خود را در زمره عکاسهای نیمه حرفه ای یا بالاتر بدانید و از نحوه تنظیم دقیق این گونه دوربینها اطلاع داشته باشید.

در صورتیکه هدف شما، و البته اطلاعات عکاسی شما، حالت دوم است، هیچگاه استفاده از دوربین های مناسب برای حالت اول نمی تواند حتی شما را به هدف نزدیک کند.

جواب: نوع و مورد استفاده خود را کاملا ً مشخص نمایید.

حال به نکات مهم و مشخصات فنی به پردازیم؛ توجه داشته باشید نکات بس مهمتر از قدرت سنسور یا همان رزولوشن و مگا پیکسل، جهت تهیه یک عکس خوب وجود دارد.

2- لنز: هیچگاه فراموش نکنیم عکس خوب عکسی است که نوردهی مناسب محیطی و نورگیری مناسب به فیلم یا سلول حساس داشته باشد، که در این حالت این نور از لنز عبور کرده و تصویر سازی انجام می پذیرد، بنابراین کیفیت لنز عبور کرده و تصویرسازی انجام می انجام می پذیرد، بنابراین کیفیت لنز بسیار مهم می باشد. به همین دلیل برخی از سازندگان دوربینهای حرفه ای خود در این مقوله سرمایه گذاری کرده اند، از قبیل Nikon, Canon, Olympus, Fuji و یاPentax, Samsung, Kodak, Panasonic, و دیگر سازندگان مثل Sony ، ازتجربه تولیدگان حرفه ای در زمینه لنز از قبیل Leica, Carl-Zeiss, Schneider استفاده نمودند. بنابر این شما نیز به این نکته دقت داشته باشید، هر چند رعایت آن به معنای پرداخت مبلغی بیشتر برای یک دوربین بهتر باشد.

3- زوم: هر چند در دوربین های ساده داشتن لنز ثابت متداول است، این محدودیت فنی منجر به داشتن فقط زوم دیجیتال خواهد شد که به معنای از دست دادن کیفیت در هنگام زوم بر روی سوژه خواهد شد.

حتی در صورتیکه دوربین شما دارای قدرت 3، 4 ویا 5 مگا پیکسل باشد، در صورتیکه فقط دارای لنز ثابت (زوم فقط دیجیتال) باشد، شما نیز بزودی به محدودیتهای کیفیتی این دوربینها در عکاسی برخورد خواهید کرد و در بند این محدودیتها گرفتار خواهید شد. زوم دیجیتال همان تکنیک بزرگنمایی است که در دوربینهای نصب شده روی گوشیهای تلفن همراه مورد استفاده قرار گرفته استو در هنگام بزرگنمایی موجب افت شدید کیفیت عکس خواهد شد. آیا تاکنون چند بار در هنگام عکس گرفتن، عکس تصمیم به افزایش بزرگنمایی (زوم کردن) روی سوژه داشته؟ بنابر این برای از دست ندادن کیفیت در هنگام زوم کردن، حتما ً دوربینی با قابلیت زوم اپتیکال تهیه فرمایید.

4- رزولوشن ( قدرت سنسور): نکته مهم در تبلیغات؟!! چرا؟

چون: برخی، از سازندگان تبلیغات غیر واقعی راجع به ارزش این قابلیت (در صورتیکه به تنهایی به آن توجه شود) در دوربینهای خود دارند.

در دوربینهای متعارف خانگی(Compact) و دوربینهای جیبی(Packet) ، ابعاد سلول حسگر(Sensor) در قطع 5/2/1اینچ یعنی ابعاد(67/5x2/4) میلی متر می باشد. هم اکنون برخی دوربینهای این کلاس نیز به حسگر 8/1/1 یعنی ابعاد (35/5x20/7) میلی متر مجهز می باشد، که این یک مزیت به حساب خواهد آمد (غالبا ً حسگرهای بزرگتر در دوربین های حرفه ای تر مورد استفاده قرار می گیرند). حال تجمع بیش از اندازه سلولهای حساس موجبات برخی مشکلات تکنیکی از قبیل اغتشاش (نویز) را خواهد داشت.

به این نکته توجه کنید اطلاعات ضبط شده از یک حسگر 2 مگاپیکسلی (در صورتیکه کیفیت پردازش اطلاعات خوب باشد) برای چاپ عکسی در قطع 15x10سانتیمتر و در یک حسگر3مگاپیکسلی برای چاپ تا25x20سانتیمتر

و در 4 مگاپیکسل برای چاپ 28x43 سانتیمتر کافی خواهد بود. بنابر این یک دوربین 5-4 مگاپیکسلی در غالب موارد، جوابگوی نیازهای شما خواهد بود. آیا شما به ابعاد بزرگتر احتیاج دارید؟

متاسفانه حتی برخی از سازندگان غیر تخصصی عدد واقعی دقت حسگر را عرضه نکرده و عدد متوسط و شبیه سازی شده توسط پردازنده دوربین را به مشتریان عنوان می کنند. بسیار هوشیار باشید.

5- حافظه: برخی از دوربینهای امروزی دارای حافظه داخلی 8، 16 و یا حتی 32 مگابایت می باشند. برخی دیگر، برای شروع یک واحد حافظه جانبی را بعنوان هدیه در بسته بندی عرضه می کنند. توجه داشته باشید این مقدار حافظه با توجه به حجم فایلهای عکس تولید شده در دوربینهای امروزی بسیار کم است. با در نظر گرفتن اینکه یک دوربین 5 مگاپیکسلی قابلیت تولید عکسهایی با حجم بیش از 2 مگابایت را داراست، حافظه 32 مگابایتی شما حداکثر 12 عکس را ضبط می کند. در نتیجه نوع حافظه مورد استفاده در دوربین شما بسیار مهم بوده و حتی قیمت آن نیز از نکات مورد توجه باید قرار گیرد. حافظه متداول در دوربینهای امروزی غالبا ًSD/MMC ولی دوربینهای Sony بطور خاص از حافظه Memory stick (Duo/pro) استفاده می کنند که کمی گرانتر می باشند. هنوز برخی از سازندگان از حافظه های XD استفاده می کنند، که بطور عمومی در حجمهای مختلف بسادگی قابل خرید نبوده و دارای قیمتی بالاتر نیز نسبت به مدلهای دیگر می باشند. دوربینهای حرفه ای تر از انواع (Compact Flash) CF غالبا ً استفاده می کنند.

اگر دوربین شما دارای قابلیت فیلمبرداری بوده و شما نیز تمایل به فیلمبرداری کوتاه داشته باشید، از انواع CF با سرعت بالاتر(High Speed) این گونه واحدهای حافظه استفاده کنید.

با توجه به افت شدید قیمت حافظه در سالهای اخیر ( بالاخص در ماههای اخیر) هم اکنون تهیه یک کارت حافظه SD با سرعت بالا ظرفیت GB 1 هزینه ای در حدود 30-25 هزار تومان را خواهد داشت که قابلیت ذخیره 409 عکس 5 مگاپیکسلی را دارد.

6- باطری:با توجه به دوربینهای امروزی با قابلیتهای گسترده جدید، حتی الامکان سعی در تهیه دوربینی که دارای باطریهای شارژی Li-ion است، داشته باشید. این دوربینها معمولا ً گرانتر خواهد بود. در دوربین انتخابی سما از باطری های نوع قلمی(AA) استفاده کده، حتما ً از همان ابتدا سعی در تهیه باطری شارژی و شارژ مناسب بای آن بر آیید، در غیر اینصورت خود را برای پرداخت هزینه های گزاف جهت تهیه مداوم باطریهای Alkaline آماده کنید. حتی الامکان جهت راه اندازی دوربین خود از باطریهای معمولی قلمی بی نام و غیر اصل موجود در بازار استفاده ننمائید. این باطریها بدلیل عدم توان کافی می توانند صدمات جبران ناپذیربه قسمتهای الکترونیکی دوربین شما وارد کنند.

7- نمایشگرLCD: هم اکنون ابعاد LCD های مورد استفاده روز به روز افزایش یافته و انواع 2، 5/2 و یا 3 اینچی با قابلیت نمایش 130 K تا240 K رنگ نیز وجود دارد. معمولا ً خریدار جهت استفاده از این قابلیت لوکس هزینه گزافی می پردازد، ولی دقت کنید محدودیت دقت و تعداد رنگهای نمایش داده شده این صفحه را برای یک مشاهده نظری(review) مناسب می سازد و چیزی که روی صفحه می بینیم حتی در برخی از موارد تفاوتهای اساسی با عکس گرفته شده می تواند داشته باشد. غالبا ً 2 اینچ کافی، 5/2 اینچ عالی و بالاتر از آن لوکس است. برخی دوربینها دارای LCD با قابلیت خارج شدن از محل خود و دوران می باشد. این قابلیت در تهیه عکس از زئایای مختلف و یا حتی تهیه عکس از خود عکاس می تواند یک نکته مثبت باشد.

8- منوها / تنظیمات / کنترلها: دقت کنید دوربین انتخابی شما دارای منوهای ساده جهت دسترسی سریع به تنظیمات باشد ودر صورت امکان دارای کلیدهای بیشتری جهت کنترل مستقیم. حتما ً دوربین را در دست گرفته و توضیحات کاملی راجع به منوها، تنظیمات مختلف از قبیل نوع نورسنجی، تنظیم تراز سفیدی، تنظیم نوعFocus و

حتی رزولوشن از فروشنده بخواهید. دوربینهای ساده معمولا ً دارای یک حالت کنترل اتوماتیک و حالتی برای عکس در شب می باشند. دوربینهای کمی پیشرفته تر دارای حالتهای از پیش تنظیم شده برای عکس پرتره، منظره/Close-up

و یا حتی عکس سریع ورزشی دارند. برخی از دوربینهای جدید تعداد این حالات از پیش تعریف شده را به 20 حالت رسانده اند، که کمک شایانی به عکاس آماتور در تهیه عکس بهتر در شرایط مختلف می کنند.

برخی دوربینهای حرفه ای تر امکان تنظیم دستی سرعت شاتر، اندازه باز بودن دیافراگم و حتی حساسیت فیلم (شبیه سازی شده) را نیز به استفاده کننده می دهند. دوربینی مناسب شرایط استفاده، تواناییها و اطلاعات تکنیکی عکاسی خود تهیه کنید.

9- فیلمبرداری: بسیاری از دوربینهای دیجیتال امروزی دارای قابلیت فیلمبرداری با صدا (برخی از انواع ساده تر، فقط بدون صدا) می باشند. در مدلهای ارزانتر این قابلیت بصورت (240 x 320) QVGA بوده و در مدلهای بالاتر بصورت (480 x 640) VGA می باشد. قابلیت فیلمبرداری با برداشت 14 تا 30 فریم در ثانیه است.

برای یک فیلم بدون پرش، شما به 30 فریم در ثانیه نیاز خواهید داشت. در اینصورت حتما ً استفاده از کارتهای حافظه با سرعت بالا توصیه میگردد.

توجه داشته با حتی با قابلیت فشرده سازی MPEG-4 در این دوربینها حجم فایلهای ساخته شده بسیار زیاد می باشد، یعنی در حدود یکGB برای یک فیلم 12 دقیقه ای در حالت (480x x 640) VGA و یک فیلم 27 دقیقه ای در حالتQVGA .

10- حسگر(Sensor) : نوع حسگر بسیار مهم است. سنسورهای متداول، انواعCMOS, CCD هستند.

COMS های بسیار گرانقیمت و بازنگری شده در دوربینهای گرانقیمت و حرفه ای را از بحث خارج میکنیمKodak, Canon ) تحقیقات بسیار زیادی در بهبود تکنولوژی COMS انجام داده اند) ولی این COMSها گرانقیمت هستند. COMSهای ارزانقیمت موجود در بارار دارای کیفیت پایین و نویز بالا در عکاسی بوده، ولی بدلیل ارزانتر بودن موجب تولید دوربینهای ارزانتر شده اند. حسگر های CCD هنوز کیفیتی بالاتر و دقت بیشتری دارند. معمولا ً در تولید دوربینهای زیر 100 هزار تومان از حسگرهای COMS ارزان و در دوربینهای گرانقیمت تر از CCDها استفاده می شود. هنوز توصیه میکنیم از دوربینی مجهز به حسگرCCD استفاده کنید.

11- فلاش: حتما ً با دوربین انتخابی خود در نور ضعیف عکاسی کنید. برخی از دوربینها ی دیجیتالی

قابلیتهای ضعیفی در عکاسی در محیطهای با نور پایین از خود نشان می دهندو بعضی از مدلها مجهز به لامپ کمکی جهت فوکوس در شب می باشند. توجه کنید فقط در دوربینهای حرفه ای دیجیتال شما امکان نصب فلاش خارجی دارید.

12- خدمات پس از فروش: بدلیل حساسیت دوربینهای دیجیتالی، این دستگاهها حتی با یک بار زمین

می توانند به یک قطعه تزئینی در اتاق خواب شما تبدیل شوند، بخصوص اگر در حال کار باشند؛ و یا ممکن است در حین تعویض باطری به درب آن صدمه بزنید.

حتما ً در توانایی شرکت ضمانت دهنده در ارائه خدمات پس از فروش و خوش نامی ایشان مطمئن شوید. برخی شرکتها فقط بصورت تخصصی در بخش بازرگانی فعالیت کرده و قابلیت ارائه خدمات پس از فروش را نداشته و در مراجعه شما را جواب کرده و یا به تعمیرگاههای متفرقه و یا شرکتهای سرویس دهنده دیگر ارجاع می دهند. در صورتیکه در هنگام فروش مبالغ قابل توجهی، جهت تضمین معتبر و ادعای ارائه خدمات از مصرف کنندگان دریافت داشته اند.

حال که برخی اطلاعات اولیه بدست آوردیم با ارائه یک دسته بندی ضمنی سعی در این خواهیم داشت تا شما را راهنمایی کرده تا راحت تر انتخاب خود را انجام دهید. همانگونه که در ابتدای بحث مطرح کردیم حتما ً به نوع کاربرد خود وقوف داشته باشید.